Wie wil beleggen in aandelen moet rode vlaggen in een jaarverslag kunnen herkennen. Het is doodzonde om je geld te verliezen aan zwakke aandelen. Al helemaal als je dat had kunnen voorkomen door een jaarverslag te openen.

Het herkennen van zwakke bedrijven is lastig. Toch zal een jaarverslag je alles kunnen vertellen, ook als het management zelf de kop in het zand steekt…

Deze 8 rode vlaggen zijn in ieder geval niet te missen.

1. Toenemende hoeveelheid aandelen

De resultaten van een onderneming worden verdeeld over de uitstaande aandelen:

Dividend en winst worden per aandeel verdeeld. Zolang de hoeveelheid uitstaande aandelen daalt of gelijk blijft, weet je ongeveer wat je kunt verwachten.

Het is dan ook slecht teken als de hoeveelheid uitstaande aandelen van een onderneming toeneemt. In dat geval worden winsten verdeeld over meer aandelen. Het resultaat per aandeel wordt dus verwaterd, wat voor zittende aandeelhouders zeer nadelig is.

Let er dus op of aandelen dalen, stijgen of gelijk blijven. De hoeveelheid uitstaande aandelen kun je meestal in een jaarverslag vinden. Een stijgende hoeveelheid aandelen is geen goed teken.

2. Toenemende voorraden

Onverkochte producten staan als voorraden op de balans. De kosten om deze producten te maken zijn dus wel gemaakt, maar er is nog geen omzet uit gegenereerd.

Een toenemende hoeveelheid voorraad op de balans wil zeggen dat de onderneming moeite heeft om producten te verkopen. Waarom dit een probleem is:

Let er dus op of voorraden jaar op jaar toenemen. Als dit niet in lijn is met een toenemende omzet van de onderneming, kan dat duiden op problemen om gereed product om te zetten in cash.

3. Toenemende debiteuren

De definitie van debiteuren:

Klanten die niet betalen leveren geen cash op. Als de hoeveelheid debiteuren aan het toenemen is, kan dat mogelijk cashflow problemen in de toekomst opleveren.

Een bedrijf doet er dus goed aan om op tijd in te grijpen als het gaat om een stijging in debiteuren.

4. Afnemende liquide middelen

Liquide middelen van een onderneming zijn als volgt te omschrijven:

Deze middelen kunnen gemakkelijk worden ingezet voor betalingen. Als er een tekort is aan liquide middelen zal de onderneming mogelijk niet meer aan haar kortlopende betalingsverplichtingen kunnen voldoen. Een bepaalde mate van liquide middelen zal altijd nodig zijn.

Let er dus op als deze post op de balans gestaag aan het afnemen is. Net als jezelf komt ook een onderneming in de problemen als het geld op is.

5. Afnemende operationele cashflow

Punt 4 is soms een gevolg van een afnemende cashflow. In dat geval stroomt er steeds minder cash de onderneming in.

De operationele cashflow is een indicator of het goed of slecht gaat met een onderneming. Als de onderneming moeite heeft om cash te genereren uit hun standaard bedrijfsactiviteiten zal dat resulteren in een lagere operationele cashflow.

Er zijn verschillende redenen waarom de operationele cashflow daalt:

Cashflow is de levensader van een onderneming. De weg naar faillissement begint zodra er meer cash uitstroomt dan binnenkomt.

6. Toenemende schulden

Schulden hangen als een molensteen om de nek van een onderneming. Zolang die niet te hoog zijn, kan het gebruik van vreemd vermogen nuttig zijn voor het financieren van investeringen.

Een toenemende schuld geeft aan dat de onderneming echter meer uitgeeft dan gezond is. Daar kom je snel achter door de solvabiliteitsratio over meerdere jaren te vergelijken:

Het kan per sector verschillen wat een gezonde solvabiliteitsratio is. In de ogen van banken is dat meestal een ratio van 25% of hoger.

Het beste is om de ratio van meerdere jaren met elkaar te vergelijken. Als de ratio over de jaren significant afneemt kan dat erop duiden dat de onderneming zich diep in de schulden werkt.

7. Toenemende kosten, gelijkblijvende of dalende omzet

Als kosten stijgen maar de omzet naar rato niet meestijgt, zal de onderneming uiteindelijk steeds minder winst maken. Vaak zie je dit gebeuren met bedrijven die te weinig inzetten op vernieuwing.

Een goede indicator voor deze rode vlag is de nettowinstmarge:

De nettowinstmarge geeft aan hoeveel van de omzet er als winst overblijft voor aandeelhouders. Een dalende nettowinstmarge over de jaren is dus ongunstig voor aandeelhouders.

Vergelijk de nettowinstmarge altijd over meerdere jaren en met sectorgenoten. Net als veel andere kengetallen kan het per sector behoorlijk verschillen wat een acceptabele nettowinstmarge is.

8. Grote hoeveelheden ‘other’ kosten

De meeste kosten die een onderneming maakt worden gecategoriseerd. Zo zijn er onder andere categorieën voor:

Sommige kosten vallen in geen enkele categorie en komen dan onder ‘other expenses’. Meestal zijn dit kleine kostenposten of bijzondere eenmalige kosten.

Het wordt echter een probleem als deze kostenpost ineens veel hoger uitvalt. In een jaarverslag zou daar een verklaring voor gegeven moeten worden. Soms kunnen dit echter kosten zijn die de onderneming liever niet wil melden. Het is goed om na te gaan of dit eenmalig is of dat dit herhalende kosten zullen zijn.

Rode vlaggen in een jaarverslag bieden ook koopkansen

Bovenstaande rode vlaggen kunnen beleggers afschrikken. Een slimme belegger kan ze echter ook zien als koopkansen…

De meeste grote ondernemingen komen financiële problemen uiteindelijk wel weer te boven. Wat er dan overblijft is een ondergewaardeerd aandeel met veel potentie. Wel met enig risico dus.

Als de volgende maatregelen worden genomen, kan een zwak aandeel een interessante koop worden:

Schiet een aandeel met deze rode vlaggen dus niet direct af. Wie weet is het goud in de juiste handen.

Conclusie

Een jaarverslag kan vol met rode vlaggen zitten. Het is als aandelenbelegger je taak om deze vroegtijdig te herkennen. Dan kun je ingrijpen voordat het te laat is.

Overigens kunnen rode vlaggen ook een koopkans bieden. Meestal wordt een bedrijf hard afgestraft als er financiële tegenvallers zijn. Veel grote bedrijven zijn echter veerkrachtig genoeg om er toch weer bovenop te komen. Wat overblijft is een goedkoop aandeel met potentie.