Cashflow is belangrijker dan winst. Een onderneming gaat failliet vanwege een gebrek aan cash. Niet omdat het geen winst meer maakt.
Helaas is er vooral veel aandacht voor omzet, brutowinsten en nettowinsten. Analisten en bedrijven vinden deze opgepompte cijfers kennelijk interessanter dan het meer feitelijke cashflow overzicht.
Iedere aandelenbelegger zou echter ook de cashflow van een onderneming onder de loep moeten te nemen. Maar waarom is cashflow zo van belang?
Wat is cashflow?
Cashflow is als volgt te omschrijven:
Als er meer geld uitstroomt dan binnenkomt dan gaat een onderneming failliet.
De vergelijking met je eigen financiële situatie is snel gemaakt. Als je meer geld uitgeeft dan je aan inkomsten krijgt, kom je in de problemen. Voor een onderneming geldt niet anders.
Voor een onderneming is het dus van belang dat er altijd meer cash instroomt dan uitstroomt.
Het cashflow overzicht
Een typisch cashflow overzicht van een onderneming ziet er als volgt uit. Zowel de Nederlandse als Engelse termen worden weergegeven:
Een cashflow overzicht bestaat uit 3 onderdelen:
- Operationele activiteiten: alle cashflow die door de standaard bedrijfsvoering gegenereerd wordt.
- Investeringsactiviteiten: investeringen in gebouwen, machines en andere bedrijven.
- Financieringsactiviteiten: ontvangen cash en betalingen aan aandeelhouders of schuldeisers.
Het cashflow overzicht bevat alleen geld wat daadwerkelijk binnenkomt of uitstroomt. De nettowinst is het resultaat na afschrijvingen. Afschrijvingen zijn echter boekhoudkundige waardeverminderingen die op zichzelf geen in- of uitstroom van geld zijn. In de operationele cashflow wordt deze boekhoudkundige verrekening dus als het ware weer teruggedraaid.
Hetzelfde geldt voor wijzigingen in werkkapitaal. Ook hierin zitten boekhoudkundige verrekeningen.
Voorbeeld 1:
Stel je koopt een productiemachine van 10 miljoen euro. Deze machine mag je afschrijven over 5 jaar. Per jaar moet je dus 2 miljoen euro afschrijven. Wat staat er in het cashflow overzicht?
De 10 miljoen euro investering. De rest is boekhouding en resulteert niet in een inkomende of uitgaande geldstroom.
Voorbeeld 2:
Voor debiteuren (onderdeel van werkkapitaal) geldt hetzelfde. Verstuurde facturen die nog niet betaald zijn genereren geen cash. Boekhoudkundig mag je deze debiteuren meenemen op de balans. In het cashflow overzicht komen alleen de betaalde facturen terug, want alleen die genereren een ingaande cashflow.
Het cashflow overzicht is dus te vergelijken met een afschrift van je bank. Ook daarop staan alleen inkomende en uitgaande geldstromen.
Cashflow vs winst
Cashflow is belangrijker dan winst. Er wordt weleens gezegd: cashflow is een feit, winst is een mening.
Winst is een resultaat van omzet minus kosten.
Helaas is omzet een breed begrip. Verscheepte goederen waar je nog geen cash voor hebt ontvangen mag je bijvoorbeeld rekenen als omzet. Ook afschrijvingen zijn gemakkelijk in je voordeel aan te passen. Er is dus veel speelruimte om de omzet en winst te manipuleren.
De voordelen van cashflow ten opzichte van winst:
- Operationele problemen zijn direct zichtbaar in het cashflow overzicht.
- Positieve cashflow is een indicator van gezonde financiële groei.
- Een positieve cashflow levert geld op voor dividend, investeringen en afbetalingen.
Een onderneming die verlies maakt maar veel cash heeft komt er uiteindelijk wel weer bovenop. Andersom is een winstgevende onderneming met een negatieve cashflow gedoemd om te falen.
Vrije cashflow (FCF)
De vrije cashflow (in het Engels free cash flow of kortweg FCF) is de belangrijkste cashflow indicator voor een onderneming. Dit kengetal is op meerdere manieren te berekenen. De gemakkelijkste formule is als volgt:
Vaak wordt het kengetal als ‘FCF per aandeel’ gepresenteerd, wat niks anders is dan:
De vrije cashflow is het geld dat je opnieuw in de onderneming kunt stoppen. Bijvoorbeeld voor nieuwe investeringen of het betalen van schuldeisers.
Een toenemende vrije cashflow per aandeel wil zeggen dat een onderneming het financieel steeds beter doet.
Een voorbeeld
In twee eerdere artikelen werden ASML en ASMI uit de halfgeleiderindustrie al eens met elkaar vergeleken. De waardering en de financiële gezondheid werden toen vergeleken.
Hetzelfde kunnen we doen met vrije cashflow per aandeel:
| FCF per aandeel | 2021 | 2020 | 2019 |
| ASML | 24,4 | 8,7 | 5,6 |
| ASMI | 4,5 | 2,0 | 7,4 |
Beide bedrijven genereren een grote hoeveelheid cash per jaar. Als je echter op zoek bent naar het aandeel met de hoogste vrije cashflow per aandeel, dan kom je dus uit bij ASML. Zeker in 2021 hebben ze qua cashflow een goed jaar gehad.
Verder zie je dat de vrije cashflow per jaar behoorlijk kan fluctueren. Een bedrijf kan er bijvoorbeeld voor kiezen om grote investeringen in 1 jaar te laten vallen. Dat zul je dan ook merken in de FCF per aandeel.
Pakken we het cashflow overzicht erbij, dan blijkt dat ASML in 2021 een uitzonderlijk hoge operationele cashflow heeft gegenereerd. Daartegenover staan investeringen die in lijn zijn met de jaren ervoor. Kortom, er bleef in 2021 bij ASML dus bijzonder veel cash over voor uitbetalingen en nieuwe investeringen.
Conclusie
Voor iedere onderneming is cashflow belangrijker dan winst.
Helaas hebben markten en analisten vooral veel aandacht voor omzet en winst. Uiteraard is winstgevendheid niet onbelangrijk. Maar een gezonde cashflow is net wat belangrijker. Een winstgevende organisatie kan anders nog steeds failliet gaan.
Pak bij je analyse dus ook altijd het cashflow overzicht erbij. Het zal je veel inzicht geven in de prestaties van een onderneming.
