Laatste update op 12 september 2022
Als belegger wil je niet te veel betalen voor aandelen. Het is dan handig om te weten hoe je de waarde van een aandeel kunt schatten. Dan weet je zeker dat je niet de hoofdprijs neertelt.
Maar hoe bepaal je de waarde van een aandeel? Dat kan eigenlijk op twee manieren:
- Ingewikkeld en tijdrovend met behulp van een ‘discounted cashflow’ analyse.
- Praktisch en snel met behulp van ratio’s.
In dit artikel behandelen we de praktische, snelle manier.
Waarom moet je de waarde van een aandeel kunnen schatten?
Veel mensen op de beurs proberen aandelen laag te kopen en hoog te verkopen. Ze kijken niet direct naar de waarde van een onderneming. Het enige wat ze boeit is of het aandeel nu veel goedkoper is dan gisteren.
Voor een langetermijnbelegger is de koers geen goede indicatie van waarde. Het is de prijs die je betaalt, maar die kan veel hoger of lager zijn dan de werkelijke waarde van de onderneming.
Als je zelf een onderneming hebt snap je het wel. De ene dag wil iemand er 100.000 euro voor betalen, de andere dag een half miljoen. Zo’n beweeglijke prijs is dus geen goede indicatie van de echte waarde van je onderneming.
Er zijn in principe dus twee maatstaven van waarde:
- De koers, oftewel de prijs die je ervoor betaalt.
- De werkelijke waarde die volgt uit de jaarrekeningen van een onderneming.
In een eerder artikel heb ik al eens geschreven hoe een onderneming maximale aandeelhouderswaarde kan creëren. Zie hier: Wat is waarde en hoe creëert een bedrijf het?
Hieronder bespreek ik hoe je op een praktische manier de waarde van een bedrijf kunt schatten. Dan betaal je nooit te veel. Er zijn 4 ratio’s die je daarvoor kunt gebruiken.
1. Koers-winst (Price/Earnings)
De meest bekende ratio is de koers-winstverhouding. Deze verhouding is als volgt te berekenen:
Voor de koers-winstverhouding geldt het volgende:
- k/w kleiner dan 10 is goedkoop.
- k/w tussen de 10 en 20 is redelijk qua prijs.
- k/w groter dan 20 is duur.
Toch moeten deze stelregels enigszins genuanceerd worden. Het kan namelijk per sector verschillen wat een acceptabele koers-winstverhouding is.
Op het moment van schrijven worden Amerikaanse luchtvaartaandelen bijvoorbeeld verhandeld met een gemiddelde k/w van 8. Daartegenover staan banken met een k/w van 37. Maar dat wil niet zeggen dat luchtvaartaandelen direct veel aantrekkelijker zijn. De koers-winstverhouding is dus niet allesbepalend, wat overigens ook voor alle volgende ratio’s geldt.
Daarnaast zullen groeiaandelen vaak een relatief hoge k/w hebben. Deze aandelen kunnen interessant zijn, maar daar hangt dan ook een stevig prijskaartje aan.
2. Koers-omzet (Price/Sales)
De koers-omzetverhouding kan als volgt uitgerekend worden:
Voor deze verhouding geldt ook: hoe lager, hoe beter. De verhouding geeft aan hoeveel je moet betalen voor iedere euro omzet.
Het voordeel van deze verhouding is dat de berekening ook te maken is als de onderneming (nog) geen winst maakt. Bijvoorbeeld nieuwe groeiaandelen die nog niet winstgevend zijn.
Je kunt de berekening van de koers-omzetverhouding vergelijken met sectorgenoten. Op die manier kom je er snel achter of een aandeel duurder of goedkoper is dan vergelijkbare bedrijven.
3. Koers-boekwaarde (Price/Book)
De boekwaarde van een onderneming geeft weer wat de onderneming theoretisch waard is.
Stel een onderneming wordt vandaag nog geliquideerd, dan willen schuldeisers als eerste hun geld hebben. Wat er overblijft voor de aandeelhouders is de boekwaarde. Deze waarde wordt ook wel het ‘eigen vermogen’ van de onderneming genoemd.
De koers-boekwaarde verhouding kun je als volgt uitrekenen:
Waarbij de boekwaarde als volgt berekend kan worden:
Als de k/b lager is dan 1 dan is de koers dus lager dan de boekwaarde van het aandeel. In dat geval is het aandeel een koopje. Het is alsof je een euro koopt voor een paar cent.
Helaas kan een lage k/b ook een indicatie zijn dat het slecht gaat met de onderneming. De meeste gezonde ondernemingen hebben een k/b die hoger is dan 1. Bovendien geldt ook voor de koers-boekwaarde dat deze ratio per sector erg kan verschillen.
4. De PEG-ratio (Price/Earnings-to-Growth)
De PEG-ratio of ‘price/earnings-to-growth’ ratio is een aanpassing op de koers-winstverhouding hierboven. De PEG-ratio kan op de volgende manier berekend worden:
Een lage PEG-ratio is gunstig. Het aandeel heeft dan een lage waardering, ondanks dat de koers-winstverhouding mogelijk hoog is. Dure bedrijven met een hoge k/w komen er dus beter uit als ook de winstgroei hoog is.
Een aandeel met een PEG-ratio kleiner dan 1 wordt gezien als ondergewaardeerd. Boven de 1 zijn aandelen overgewaardeerd.
De PEG-ratio is de meest complexe berekening van de 4 ratio’s. Een voorbeeld moet het hopelijk wat verduidelijken. In dit voorbeeld worden gegevens van het aandeel ASML gebruikt. WPA staat hier voor ‘winst per aandeel’. De koers is van einde boekjaar 2021, dus de stand op 31 december 2021.
Koers | WPA 2020 | WPA 2021 | k/w 2021 | Winstgroei | PEG-ratio |
707 | 8,48 | 14,34 | 49,3 | 69% | 0,71 |
Een vergelijking
Voor alle bovenstaande ratio’s geldt eigenlijk het volgende:
- Maak nooit een aankoopbeslissing op basis van een enkele ratio.
- Vergelijk meerdere jaren met elkaar voor een beter beeld.
- Vergelijk ratio’s altijd met andere bedrijven uit dezelfde sector.
Wederom gebruiken we ASML als voorbeeld, maar vergelijken we de gegevens met sectorgenoot ASMI. Beide bedrijven zijn actief in de halfgeleiderindustrie en maken deel uit van de AEX-index. Hoewel de namen op elkaar lijken, zijn het toch echt twee verschillende ondernemingen.
De ratio’s voor beide ondernemingen zien er als volgt uit. Gegevens zijn uit de jaarrekeningen van 2021 gehaald.
ASML | ASMI | |
koers-winst | 49,3 | 38,4 |
koers-omzet | 15,4 | 11,1 |
koers-boekwaarde | 28,3 | 8,5 |
PEG-ratio | 0,71 | 0,51 |
Op alle fronten lijkt ASMI een interessanter aandeel dan ASML te zijn. Beide bedrijven zijn echter niet goedkoop. Alleen vanwege de lage PEG-ratio lijken beide ondernemingen aantrekkelijk. Zowel ASML en ASMI hadden een forse winstgroei tussen 2020 en 2021. Voor een degelijke analyse zou je de gegevens dus ook nog van meerdere jaren moeten vergelijken.
Op basis van deze gegevens gaat mijn voorkeur uit naar ASMI. Qua beurswaarde is ASML bijna 15 keer groter, maar dat maakt het aandeel dus niet direct interessanter dan het kleinere ASMI.
Conclusie over de waarde van een aandeel
Het schatten van de waarde van een aandeel kan op twee manieren. Tijdrovend met de discounted cashflow analyse of praktisch en snel met behulp van ratio’s. In dit artikel werd de meer praktische manier behandeld.
Met behulp van deze ratio’s kun je relatief gemakkelijk een degelijke analyse maken:
- Koers-winst: hoeveel keer de winst betaal ik?
- Koers-omzet: hoeveel keer de omzet betaal ik?
- Koers-boekwaarde: hoeveel keer de boekwaarde betaal ik?
- PEG-ratio: is er sprake van winstgroei en hoeveel betaal ik daarvoor?
Vergelijk de gegevens altijd met sectorgenoten over meerdere jaren. Alleen dan kun je een goede conclusie trekken.