Laatste update op 29 mei 2023
Bepaalde financiële concepten zou iedere zelfstandige volwassene moeten kennen. Helaas worden veel van deze concepten niet of nauwelijks op scholen geleerd.
Hieronder volgen 9 financiële concepten die iedereen moet kennen.
1. Particulier vermogen
Particulier vermogen is het totale vermogen van een persoon. De formule om je vermogen te berekenen is als volgt:
Bezittingen zijn onder andere:
- Je woning.
- Spaargeld.
- Beleggingen.
- Sieraden.
- De restwaarde van je auto.
Terwijl schulden onder andere het volgende zijn:
- Hypotheek.
- Overige leningen.
- Openstaande rekeningen en schulden.
Voor bedrijven is de berekening nagenoeg gelijk.
Een positief vermogen wil zeggen dat een persoon of onderneming financieel gezond is. Door het vermogen over de jaren te volgen weet je ook of er een stijgende of dalende trend is.
Het particulier vermogen zegt niet alles, maar geeft in een oogopslag je financiële situatie weer. Het is handig om je vermogen periodiek te volgen.
2. Inflatie
Inflatie is het fenomeen dat goederen en diensten over tijd steeds duurder worden. Je kunt dus steeds minder kopen van het geld dat je bezit. Als je geen rente ontvangt of geen rendement maakt op je vermogen, dan gaat je koopkracht langzaam achteruit.
Centrale banken proberen de inflatie rond de 2% per jaar te houden. Daarmee worden consumenten gestimuleerd om geld uit te geven in plaats van te sparen.
In onderstaande grafiek zie je het verloop van de inflatie in de eurozone over de jaren heen:

Twee zaken vallen op aan de grafiek:
- De hoogte van de inflatie kan per sector (voedsel, energie, diensten) verschillen.
- De afgelopen 2 jaar is de inflatie hoger geweest dan de 2% die nagestreefd wordt.
Wil je weten hoe je inflatie kunt verslaan? Lees dan: 4 handige tips tegen gierende inflatie.
3. Liquiditeit
Liquiditeit refereert aan de toegankelijkheid van cash of het gemak waarmee bezittingen snel in cash om te zetten zijn.
Een persoon of een onderneming heeft een hoge mate van liquiditeit als rekeningen op korte termijn betaald kunnen worden.
Zelfs met een groot vermogen kun je liquiditeitsproblemen hebben. Bijvoorbeeld als dat vermogen vastzit in illiquide beleggingen zoals vastgoed. Rekeningen kun je dan niet betalen.
Daarom is het goed om als individu altijd een liquide potje geld te hebben voor noodgevallen. Lees ook: Dit is waarom je een financiële buffer nodig hebt.
4. Solvabiliteit
De solvabiliteit geeft aan in welke mate een onderneming al haar langlopende schulden kan betalen.
Je kunt de solvabiliteit op verschillende manieren berekenen. Een gangbare formule is de volgende:
Deze ratio geeft aan hoe financieel gezond een onderneming is. Een ratio van 25% of hoger heeft de voorkeur.
Voor meer over schulden van ondernemingen, zie: Schulden: zo herken je financieel zwakke bedrijven.
5. Samengestelde rente
Samengestelde rente is het effect dat rente niet alleen over een startkapitaal wordt berekend, maar ook over eerder bijgeschreven rente. Het is een krachtig concept en de voornaamste reden dat beleggen voor de lange termijn effectief is.
Een voorbeeld. Stel je begint met 1.000 euro inleg en je krijgt er ieder jaar 10% rente over. Gedurende de jaren groeit je vermogen dan als volgt:
- Jaar 1: 10% over 1.000 euro wordt 1.100 euro.
- Jaar 2: 10% over 1.100 euro wordt 1.210 euro.
- …
- Jaar 10: 10% over 2.358 euro wordt 2.594 euro.
Je vermogen is in 10 jaar meer dan verdubbeld, zonder dat je er iets voor hoefde te doen.
Het vermogen van superbelegger Warren Buffett was onmogelijk bij elkaar te sprokkelen zonder samengestelde rente. Het kostte hem 56 jaar om zijn eerste miljard dollar te verdienen. Daarna ging het steeds harder met zijn vermogen:

Samengestelde rente moet je zelf meemaken om de kracht ervan te waarderen. Van alle financiële concepten is dit de meest belangrijke om te onthouden.
6. Risicotolerantie
Je risicotolerantie is je bereidheid om risico te willen lopen op je investeringen. Een lage risicotolerantie wil zeggen dat je het liefst zo weinig mogelijk risico loopt. Het gaat hier om het risico op permanent verlies.
Veel onervaren beleggers lopen meer risico dan ze lief is, zonder het te beseffen. Het besef komt pas op het moment dat ze alles kwijt zijn aan bijvoorbeeld onzinnige cryptomunten. De conclusie die dan vaak wordt getrokken is dat beleggen niets voor hun is. Doodzonde.
Ken je risicotolerantie.
Beleggen en risico zijn met elkaar verbonden. Verlies zul je altijd een keer maken. Je bepaalt echter zelf je drempel als het gaat om je risicotolerantie.
7. Asset allocatie (spreiding aanbrengen)
Het verdelen van vermogen over verschillende beleggingscategorieën noemen we asset allocatie of spreiding aanbrengen. Het is de methode waarbij je het vermogen zo veel mogelijk verspreid over verschillende beleggingen.
Risico en rendement zijn nauw verbonden bij een effectieve asset allocatie. Daarmee streef je een hoog rendement na tegen een laag risico.

Kies voor een asset allocatie die voor je werkt. Lees ook: Zo zorg je voor effectieve spreiding in je portefeuille.
8. Vraag en aanbod
De gehele wereldeconomie is niks anders dan een oneindige reeks transacties. De wet van vraag en aanbod staat hier centraal:
Afhankelijk van de marktprijs kan er een hoger aanbod, danwel een hogere vraag zijn. Bij een overaanbod zal de prijs gewoonlijk dalen. Bij een hoge vraag zal de prijs uiteindelijk stijgen.
Deze wet werkt bijna overal in door, zonder dat je het direct doorhebt. Het is de reden waarom doktoren meer verdienen dan vakkenvullers, waarom goud duurder is dan zilver en waarom een nieuwe iPhone duurder is dan een gemiddelde laptop.
9. ‘Bull market’ en ‘bear market’
Een bull market en bear market zijn als volgt te omschrijven:
Bull markets worden altijd opgevolgd door bear markets en vice versa. Beide periodes zijn dus eindig.
Het is als belegger handig om te herkennen in wat voor type markt we zitten. Een bear market kenmerkt zich door bovenmatig pessisme. Koersen zijn laag, dus dit is over het algemeen een goed moment om aandelen te kopen.
Bij bovenmatig optimisme zitten we in een bull market. Juist dan zijn prijzen hoog en is het zaak om meer cash aan te houden.

Tot slot
Neem bovenstaande 9 financiële concepten ter harte. Je zult er veel aan hebben.
Veel van deze concepten worden niet of onvoldoende op scholen geleerd. Jammer, want het zijn cruciale begrippen voor een financieel gezonde toekomst. Gelukkig is het nooit te laat om te leren.