Laatste update op 1 augustus 2022
Als beginnende belegger wil het wel eens voorkomen dat je verzuipt in allerlei nietszeggende termen. Koersdetails van effecten (verzamelnaam voor verhandelbare waardepapieren zoals aandelen) zijn hier onder andere een voorbeeld van. Wat is nou het verschil tussen een bied- en laatkoers, wat zijn volumes en hoe werkt het orderboek? Actieve beleggers zullen deze termen bij elke willekeurige broker tegenkomen.
Koersdetails
Dit is een typisch voorbeeld van een overzicht van koersdetails voor een aandeel:
In de afbeelding is duidelijk te zien dat de koers van het aandeel op verschillende manieren aangeduid wordt:
- Laatste koers: de koers van het aandeel op het huidige tijdstip.
- Verschil: Het verschil tussen de laatste koers en de koers van de vorige dag.
- Vorig slot: Laatste koers van de vorige dag.
- Hoogste: De hoogste koers van de huidige dag.
- Laagste: De laagste koers van de huidige dag.
De bied- en laatkoers worden in de paragraaf hieronder genoemd. Deze zijn verbonden met het orderboek.
Verder zie je twee openingskoersen, namelijk:
- Indicatieve opening: De mogelijke openingskoers voordat de handelsdag op de beurs gestart is.
- Werkelijke opening: De koers bij opening van de beurs.
De indicatieve opening is gebaseerd op nieuwsberichten uit het afgelopen weekend of de afgelopen nacht die mogelijk invloed kunnen hebben op de koers. Zo heeft de belegger enige houvast in wat de koers bij opening gaat doen.
Zodra de beurs is geopend zijn de indicatieve opening en de werkelijke opening aan elkaar gelijk.
Voor het handelsvolume zijn er twee begrippen:
- Cumulatief volume: het aantal effecten dat op de huidige handelsdag is verhandeld.
- Gemiddelde dagomzet: het aantal effecten die gemiddeld op een dag verhandeld worden.
Hoe hoger het volume of de dagomzet, hoe meer handel in de effecten.
Orderboek
Een typisch orderboek:
Hierin staan twee koersdefinities:
- Biedkoers: de prijs die de beste koper maximaal voor de effecten wil betalen.
- Laatkoers: de prijs die de beste verkoper minimaal voor de effecten wil hebben.
In de afbeelding is te zien dat aan de linkerkant van het orderboek alle biedkoersen en bijbehorende volumes staan. Aan de rechterkant staan alle laatkoersen. De bovenste twee koersen zijn de beste bied- en de beste laatkoers waarbij het volume aangeeft hoeveel effecten er voor die prijzen aangeboden of gevraagd worden.
Als een koper de laatkoers accepteert of een verkoper de biedkoers, dan komt een transactie tot stand. Het verschil tussen deze beide koersen wordt ook wel de ‘bid-ask spread’ genoemd. De spread betekent extra kosten voor de belegger die koopt of verkoopt. Een lage spread is dus gunstig.
Over het algemeen geldt: hoe meer handel, hoe lager de bid-ask spread en hoe kleiner het verlies als de effecten verkocht moeten worden. Daarbij zijn effecten die veel verhandeld worden ook gemakkelijker weer te verkopen. Een hoog volume is dus gunstig, mits dit niet tijdelijk of eenmalig is. Een hoog volume kan namelijk ook veroorzaakt worden omdat een grote partij zoals een pensioenfonds aandelen aan het dumpen is. Dit zal de koers van het aandeel drukken, wat kan aangeven dat er wat mis is met de aandelen.
Niet altijd zichtbaar
Koersdetails en het orderboek zijn een belangrijk onderdeel voor de aandelenbelegger. Toch is het soms niet mogelijk om het orderboek van buitenlandse aandelen in te kunnen zien. Dat komt vaak doordat de koersen met vertraging worden getoond.
De enige manier om het orderboek dan in te zien is door een abonnement te nemen om de koersen realtime te kunnen volgen. De meeste brokers bieden verschillende abonnementen.
Tot slot
Als actieve belegger is het van belang om koersdetails en het orderboek te begrijpen. Daarmee zul je altijd op het juiste prijsniveau je effecten kopen of verkopen.