Laatste update op 9 februari 2023
Een financiële buffer of een ‘appeltje voor de dorst’ is onmisbaar voor iedere belegger. Het is een zakje geld waarmee je op korte termijn onverwachte grote uitgaven kunt afdekken.
In euforische tijden met stijgende koersen kiezen veel beleggers ervoor om bewust geen financiële buffer te houden. Deze wordt ingezet om mee te beleggen. Voor de meeste beleggers is dat in geen enkel geval een goed idee!
Wat is een financiële buffer?
De definitie van een financiële buffer is als volgt:
Het moet direct beschikbaar zijn, dus beleggingen zijn uitgesloten. Het geld moet je te allen tijde kunnen gebruiken. Dus ook op tijden dat de beurs gesloten is en je posities niet kunt sluiten.
Daarnaast is het voor financiële noodgevallen. Het moet dus voldoende groot zijn om dergelijke noodgevallen te kunnen opvangen.
Daarbij gaat het dus om ‘noodgevallen’. Het is geen geld dat beschikbaar is voor leuke dingen zoals een vakantie of een gadget.
Waarom moet je een financiële buffer hebben?
Beleggen doe je met geld wat je niet voor andere zaken nodig hebt. Zo kan je vermogen gestaag groeien zonder dat je onnodig posities moet verkopen. Het effect van samengestelde rente doet de rest. Hoe langer je het geld onberoerd laat, hoe beter.
Samengestelde rente heeft echter een belangrijk nadeel: iedere keer als je geld uit je beleggingsportefeuille trekt wordt het effect onderbroken. Er is echter tijd voor nodig (meerdere jaren) om er maximaal resultaat mee te behalen.
Daarom is het belangrijk om een financiële buffer aan te houden.
Met deze buffer kun je onder andere de volgende onverwachte kostenposten afdekken:
- Autopech.
- Medische ingrepen.
- Huishoudelijke apparaten die stukgaan.
- Plotseling verlies van inkomen.
De buffer voorkomt dat je moet ingrijpen in je portefeuille. Het is een potje geld op een rekening die je direct kunt inzetten in tijden van geldnood.
Hoeveel buffer moet je aanhouden?
Voor het berekenen van je persoonlijke financiële buffer kun je een ‘BufferBerekenaar’ raadplegen. Vaak komen daar echter vrij hoge bedragen uit. In mijn ogen kan het iets pragmatischer.
De hoogte van je financiële buffer hangt af van:
- De hoogte van je huidige vermogen.
- De hoeveelheid inkomstenbronnen die je hebt.
- Je persoonlijke risicotolerantie.
Als je al een groot vermogen hebt, dan is een grote buffer niet noodzakelijk. Het zal waarschijnlijk weinig pijn doen om een deel van het vermogen te moeten liquideren voor noodgevallen.
Ook als je meer dan één inkomstenbron hebt is een grote buffer minder noodzakelijk. Mocht je plots bijvoorbeeld je baan verliezen, dan heb je nog alternatieve inkomsten. Dan heb je geen grote financiële buffer nodig om het risico op baanverlies af te dekken.
Dan is er nog je risicotolerantie. Vind je het niet erg om wat meer risico te lopen? Dan kun je er ook voor kiezen om een minder grote buffer aan te leggen.
In de praktijk is een buffer van 3 tot 6 maanden leefgeld een goed streven. Daarmee dek je op korte termijn de grootste kostenposten af.
Waarom cash aanhouden en er niet mee beleggen?
Cash op een spaarrekening levert tegenwoordig niks op vanwege de lage spaarrente. Waarom dan niet gewoon beleggen zodat je er nog wat mee kunt verdienen?
De meeste jonge mensen die nu beginnen met beleggen hebben echter nog nooit een grote recessie meegemaakt.
Zo verloren bepaalde aandelen meer dan 80% van hun waarde tijdens de internetzeepbel van 2000. Veel banken gingen failliet of werden genationaliseerd tijdens de kredietcrisis van 2008. Geen enkele beleggingsportefeuille is opgewassen tegen zulk geweld.
Stel je voor: je hebt op de piek van de internetzeepbel je volledige financiële buffer in aandelen belegd. Je wilt graag meedoen met de gigantische rendementen. Vervolgens dalen je aandelen in korte tijd en ben je 80% van je buffer kwijt. Uiteraard word je net op dat moment ontslagen, lekt je auto olie en gaat de vaatwasmachine stuk. Had je nu maar die buffer…
Zulke situaties komen gelukkig niet vaak voor. Maar één keer is al genoeg om je leven compleet op de kop te zetten. Ellende komt nooit alleen… En zo vergaat het helaas veel mensen die hun buffer beleggen.
Hoe bouw je effectief een financiële buffer op?
Het opbouwen van een buffer is relatief eenvoudig. Het kost alleen tijd als je nog moet beginnen.
De stappen om een buffer op te bouwen zijn als volgt:
- Start met budgetteren (lees: Budgetteren zonder gedoe: 5 praktische stappen).
- Bouw tenminste 1.000 euro buffer op.
- Los eventuele schulden af (exclusief de hypotheek).
- Bouw een buffer op waar je 3 tot 6 maanden van zou kunnen leven.
Stap 1 is dat je weet wat er maandelijks aan geld in- en uitstroomt. Als je dat niet weet dan bestaat de kans dat je meer uitgeeft dan er binnenkomt. In dat geval is een buffer opbouwen niet mogelijk. Voor het opbouwen van een buffer dienen in eerste instantie je uitgaven lager te zijn dan je inkomsten.
Stap 2 is dat je voldoende opbouwt om acute calamiteiten op te vangen. In veel gevallen is 1.000 euro een mooie start.
In stap 3 los je eerst eventuele overige schulden af. Deze schulden drukken op je vermogen om een buffer op te bouwen. Zorg ervoor dat je er geen last meer van hebt.
Met stap 4 ga je uiteindelijk je buffer van 3 tot 6 maanden opbouwen. Het geld dat je maandelijks overhoudt kan hiervoor gebruikt worden. Wat tips om het te versnellen:
- Gebruik eenmalige bonussen om de opbouw te versnellen.
- Maak de storting naar je spaarrekening iedere maand automatisch.
- Bekijk of het mogelijk is om geld via je werk opzij te leggen.
Wat te doen met je financiële buffer?
Een goede buffer voldoet aan de volgende voorwaarden:
- Je kunt het snel inzetten.
- Het wordt alleen in nood gebruikt.
- Het is groot genoeg om drie tot zes maanden aan onkosten te dekken.
- Het verliest geen waarde.
Kortom: zet het op een spaarrekening om aan de voorwaarden te voldoen. Kom er pas aan als het strikt noodzakelijk is.
Kies ervoor om het volledig gescheiden te houden van de reguliere betaalrekening. Op die manier kom je niet in de verleiding om het toch te gebruiken voor die dure laptop of iPhone…
En vooral belangrijk: ga niet beleggen met je financiële buffer!