5 aandachtspunten bij het kopen van ETF’s

Laatste update op 24 juni 2023

De juiste ETF’s kopen is gemakkelijker dan goede aandelen selecteren maar toch zijn er een aantal aandachtspunten. ETF’s kun je tegenwoordig namelijk in alle soorten en maten krijgen. De ETF is de laatste jaren zo populair geworden dat er overal wel een ETF voor is.

Zo heb je uiteraard de gangbare ETF’s die een index volgen zoals de AEX of de Dow Jones. Maar er bestaan ook ETF’s voor onder andere games, ruimtevaart en thema’s die millennials belangrijk vinden.

Voor ieder is er wat wils. Toch is het onverstandig om zomaar allerlei obscure ETF’s in de portefeuille op te nemen…

1. Let op de kosten

Als belegger wil je niet te veel kosten betalen. Voor ETF’s is dit een van de belangrijkste aandachtspunten. Kosten kunnen het uiteindelijke rendement behoorlijk reduceren. Bij ETF’s betaal je kosten voor het beheer van het fonds. Gelukkig zijn de meeste ETF’s passief beheerde fondsen, waardoor kosten laag kunnen blijven.

Kosten worden uitgedrukt in de ‘Total Expense Ratio’ of kortweg TER. Het is een percentage die verrekend wordt over de prijs van de bewuste ETF. Dagelijks worden deze kosten verrekend zonder dat een belegger er eigenlijk iets van merkt.

Er zijn een aantal zaken die de kosten van een ETF kunnen beïnvloeden, waaronder:

  • De mate van actief management.
  • De mate van marketing om de ETF aan de man te brengen.
  • De hoeveelheid vraag.

Kortweg zijn ETF’s in gangbare indices zoals de AEX of S&P 500 vaak vrij goedkoop. Hoe meer de ETF gericht is op een niche of een uithoek van de markt, hoe hoger de kosten doorgaans zijn.

2. Fysieke of synthetische replicatie

ETF’s kunnen op twee manieren het koersverloop van een index nabootsen: met fysieke of synthetische replicatie.

Met fysieke replicatie houdt de ETF de aandelen van een index ook daadwerkelijk aan.

De aandelen worden in dezelfde verhouding gekocht als de index, waardoor de ETF het rendement van de index kan volgen. De uitgevende instantie koopt de aandelen van het ingelegde vermogen van beleggers.

Met synthetische replicatie wordt de index gevolgd middels een ‘swapovereenkomst’ met een derde partij.

Hoe de overeenkomst tot stand komt is vaak erg vaag. Het grote verschil is dat de aandelen van een index niet aangehouden hoeven te worden. Dit scheelt aanzienlijk in kosten voor de uitgevende partij. Daardoor zijn synthetische ETF’s over het algemeen goedkoper dan fysieke ETF’s.

Voordat je massaal synthetische ETF’s gaat kopen: de risico’s zijn hoger dan bij de fysieke variant. De aandelen zijn niet in het bezit van de uitgevende partij. Je bent als belegger dus afhankelijk van de swapovereenkomst met de derde partij. Kies daarom altijd voor de fysieke variant. De kosten kunnen wat hoger zijn, maar het extra risico is het niet waard om synthetische ETF’s aan te houden.

3. Let op het land van herkomst

ETF’s geven net als aandelen dividend uit. Als de ETF-aanbieder in het buitenland zit kan hier vooraf belasting over ingehouden worden. Strikt genomen is die ingehouden belasting niet terug te vragen via de belastingaangifte. Met sommige landen zoals de Verendigde Staten heeft Nederland een overeenkomst waardoor dit via een omweg wel mogelijk is.

Koop je ETF’s uit Nederland, dan heb je dat probleem niet. Ingehouden dividendbelasting kun je aan het einde van het jaar terugvragen via de belastingdienst. Het biedt dus voordelen om ETF’s met een Nederlandse structuur in de portefeuille op te nemen. Die herken je doordat de zogenaamde ISIN code met ‘NL’ begint:

VanEck AEX UCITS
Sommige ETF’s van VanEck hebben een Nederlandse structuur.

4. Wordt dividend uitgekeerd of herbelegd?

Bij ETF’s heb je de keuze om te beleggen met of zonder uitkering van dividend. Als je ETF’s koopt waarbij dividend wordt uitgekeerd dan krijg je dit als cash gestort op je rekening. Herbeleggende ETF’s keren dividend niet uit maar herbeleggen dit automatisch. De koers van de ETF wordt dan dus extra gestuwd.

Het voordeel van een herbeleggende ETF is dat je dus geen dividendbelasting hoeft te betalen. Je hoeft dan ook niet zelf het dividend te herbeleggen. Daardoor heb je geen omkijken naar je beleggingen. Een nadeel is dus dat je niet van het eventuele dividend kunt leven. Mensen met veel vermogen kunnen in dat geval beter kiezen voor uitkerende ETF’s.

De keuze tussen een uitkerende of herbeleggende ETF is dus zeer persoonlijk. Kies diegene die het beste past bij jouw wensen.

5. Let op sector- en landenverdeling

ETF’s die een index volgen zoals de AEX zijn vrij simpel. Ze hebben dezelfde aandelen als de index en ook in dezelfde verhouding. Daardoor zal er altijd een rendement behaald worden die ongeveer gelijk is aan de index.

Voor ETF’s die wat minder gangbare indices volgen kunnen er behoorlijke verschillen zijn tussen aanbieders. De weging tussen landen en sectoren kan dan per ETF-aanbieder anders zijn. Zie hieronder bijvoorbeeld een vergelijking van twee ETF’s voor opkomende markten.

Twee emerging markets ETF's
Twee ETF’s voor opkomende markten, maar met uiteenlopende verdelingen over landen

Links is de ETF van iShares, rechts die van Vanguard. De ETF van iShares bestaat voor 39% uit Chinese aandelen, terwijl Vanguard voor een weging van 44% kiest. Bovendien belegt iShares 13% van het vermogen in Zuid-Koreaanse aandelen, terwijl dat land niet eens in de top 4 voorkomt bij Vanguard.

Ook qua verdeling over sectoren kunnen gelijkende ETF’s veel verschillen. Waar de ene aanbieder voor meer financieel gerichte aandelen kiest, kan de andere juist meer technologie-aandelen aanhouden.

Mocht je voor een bepaalde thema-ETF willen gaan, controleer dan altijd of er meerdere ETF-aanbieders voor zijn. Vergelijk de ETF’s dan op de eerste 4 aandachtspunten. Als de overeenkomsten vrij groot zijn dan kun je nog de sectoren- en landenverdeling naast elkaar leggen. Wellicht wil je een ETF met een bepaalde weging in China. Dan kun je zo een betere keuze maken.

Bonus: Prospectus en andere informatie over ETF’s

Wil je nog meer informatie over een ETF, dan zijn er altijd uitgebreide prospectussen en databladen te vinden. ETF-aanbieders hebben hier doorgaans op hun website aparte pagina’s aan toegewijd. Mocht je dus nog twijfelen na het checken van bovenstaande 5 aandachtspunten, dan kun je hier terecht voor nog meer informatie over een ETF.

Het kopen van een ETF is geen hogere wiskunde. Toch kunnen bovenstaande aandachtspunten helpen om de juiste ETF’s te selecteren. Tegenwoordig worden er veel ETF’s aangeboden, dus hiermee kun je in ieder geval het kaf van het koren scheiden.